Oleh Saiful Bahri Kamaruddin
Foto Shahiddan Saidi

BANGI, 26 Jan 2016 – Dalam usaha untuk menjadi seorang saintis bertaraf dunia, seseorang itu perlu berfikir jauh ke hadapan dan melakukan penyelidikan ke dalam bidang baru, kata Profesor Datuk Ir Dr Wan Ramli Wan Daud, yang merupakan salah seorang daripada tiga penyelidik Malaysia yang termasuk dalam senarai Minda Saintifik Paling Berpengaruh di Dunia Thomson Reuters bagi tahun 2015.

Menjadi pelopor dalam bidang yang dipilih adalah penting kerana jurnal berkualiti tinggi mencari kertas saintifik mengenai penemuan baru yang belum pernah dilakukan oleh orang lain, kata Prof Wan Ramli, yang dinamakan dalam senarai bersama-sama dengan Prof Dr Siti Kartom Kamarudin .

Dalam sidang akhbar di UKM, Prof Wan Ramli berkata  beliau melakukan penyelidikan setelah menjangkakan apa yang perlu pada masa depan.

Beliau merupakan pakar bagi teknologi sel bahan api, tenaga hidrogen dan teknologi pengeringan.

“Saya melakukan kajian mengenai teknologi selepas yang akan datang. Teknologi, yang akan menjadi matang 10 tahun lagi. Ini bermakna anda berada di barisan hadapan dalam teknologi. Anda berada di dalam barisan hadapan dalam teknologi, melakukan perkara-perkara yang belum siapa lagi di Malaysia lakukan, sebagai contoh, kerana UKM merupakan universiti pertama yang perlu lakukan teknologi ini. Sel Fuel adalah peranti sifar pelepasan yang tidak menghasilkan karbon dioksida, hanya air. Jadi ia adalah satu teknologi pelepasan sifar.

“Apa yang saya lakukan adalah untuk menjelajah ke bidang teknologi yang anda akan menggunakan selepas masa akan datang, yang akan digunakan dalam ekonomi karbon rendah.

“Ia bukan sahaja pada masa akan datang, malahan ia sudah semakin hampir. Jadi, jika anda melihat penggunaan dalam industri automotif, mereka terkemuka dalam bidang ini, bukan kerajaan. Sebagai contoh di Jepun, Jerman dan Amerika.

“Dengan melakukan kerja-kerja di sempadan sains, penyelidikan anda adalah asli dan ahli sains terkemuka lain di bidang yang sama akan merujuk kepada kerja anda. Jadi, ia baru, penyelidik ingin merujuk kepada anda, kerana mereka mahu lakukan penyelidikan lebih baru. Secara kebetulan berbilion-bilion dolar dilaburkan di dunia Barat, Eropah dan Jepun dan juga China dan Korea dalam bidang ini. Mereka bercakap tentang berbilion-bilion dolar, manakala kita  mendapat kira-kira sepuluh juta dolar,” jelas beliau.

Mengucapkan terima kasih kepada Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi dan Kementerian Pengajian Tinggi untuk pembiayaan, beliau menegaskan bahawa penyelidikan di Malaysia adalah bertaraf dunia, kerana ahli-ahli sains di seluruh dunia merujuk kepada UKM.

“Jika lebih ramai saintis merujuk kepada penemuan anda, ini bermakna kerja anda adalah berkualiti tinggi. Mereka tidak akan merujuk kepada kerja anda jika ia berkualiti rendah. Itulah caranya, bilangan pemetikan (citation). Saintis lain memetik kerja anda, untuk menyumbang pengetahuan baru untuk bidang tersebut,” katanya.

Prof Wan Ramli merupakan Felo Penyelidik Utama Institut Sel Fuel (SELFUEL) UKM dan Profesor Kejuruteraan Kimia, manakala Prof Wan Siti Karton adalah Timbalan Pengarah SELFUEL dan Ketua Jabatan Kejuruteraan Kimia dan Proses.

Sementara itu, Prof Siti Kartom menjelaskan penyelidikan beliau dalam selfuel  mikro.

“Saya sedang mengkaji penggunaan sel fuel metanol langsung, seperti bateri yang boleh digunakan dalam telefon mudah alih di Malaysia. Ia adalah sub-set sel fuel pertukaran-proton. Sistem sel bateri metanol langsung dijangka dapat menggantikan bateri yang ada untuk aplikasi mudah alih, contohnya bateri telefon mudah alih,” beiau menerangkan.

Mengenai petua mencapai kejayaan, beliau menegaskan bahawa setiap penyelidik perlu mempunyai disiplin dan keikhlasan.

“Saya menyelidik dan menulis kertas untuk jurnal saintifik kerana saya suka apa yang saya lakukan, dan bukan kerana saya perlu melakukannya. Itulah yang saya telah mengamalkan,” ujarnya.

Beliau juga percaya bahawa kualiti adalah lebih penting daripada kuantiti.

“Kadang-kadang orang yang menerbitkan 70-80 kertas (penyelidikan) setiap tahun. Saya menerbitkan hanya 10-15 kertas setiap tahun tetapi saya memastikan bahawa pelajar-pelajar saya menerbitkan dalam jurnal berkualiti tinggi.

“Tesis pelajar ditulis dalam Bahasa Melayu, tetapi kita wajibkan mereka membuat penterjemahan dan kemudian menghantar kepada bahasa pembaca pruf Bahasa Inggeris sebelum menghantar untuk penerbitan,” beliau menegaskan.

Menurut beliau, adalah penting untuk pelajar menyedari bahawa mereka boleh menulis kertas penyelidikan mereka dalam Bahasa Melayu dan kemudian ia diterjemahkan ke Bahasa Inggeris jika mereka mahu ia disiarkan dalam jurnal antarabangsa.

Tambahnya, beliau berharap dapat mengekalkan output penerbitan tahunan beliau 10 hingga 12 kertas kerja dan pada masa yang sama membantu UKM untuk meningkatkan kedudukan antarabangsa.

Prof Siti Kartom telah berkhidmat di UKM selama 18 tahun, dan melakukan semua peringkat pengajian bermula sebagai seorang mahasiswa , hinggakan  PhD, di universiti yang sama.

Senarai Thomson Reuters bertujuan untuk memberi pengiktiraf kepada saintis yang paling banyak dipetik oleh rakan-rakan mereka berdasarkan analisis lebih satu dekad petikan kertas penyelidikan di kalangan 21 bidang sains umum.

Analisis tersebut, yang dihasilkan oleh sayap harta intelek dan sains Thomson Reuters, telah menggunakan set data mengesan petikan kertas penyelidikan.

Tiga saintis dari Malaysia adalah antara kira-kira 3,000 yang mempunyai pemetikan terbanyak dalam laporan itu, telah dipilih oleh menganalisis data rujukan dalam tempoh 11 tahun kebelakangan ini.

Penyelidik yang ketiga ialah Profesor Dr Bassim H Hameed dari Universiti Sains Malaysia, yang turut disenaraikan pada tahun sebelumnya.