Makmal Sejarah Lisan
Makmal Sejarah Lisan (juga dikenali sebagai Pusat Penyelidikan Sejarah Lisan)
Sejarah Lisan adalah merupakan suatu rakaman bagi ingatan seseorang, kebiasanya dijalankan dalam bentuk temu bual antara subjek dan penilai mahir atau ahli sejarah. Objektifnya adalah bagi mendokumenkan sejarah lisan adalah untuk mewujudkan sumber asal sejarah atau untuk mendokumentasikan tradisi dan budaya lisan yang mungkin akan hilang. Sumber-sumber ini sebaik sahaja diwujudkan akan dapat membantu penyelidik tempatan mahupun luar negara dalam bidang penyelidikan utama mereka tanpa perlu merujuk kepada subjek mereka. Subjek yang biasanya dipilih kerana penglibatan mereka dengan, pengalaman, peristiwa sejarah tertentu, atau angka. Maklumat yang dikumpul daripada temu bual itu kemudiannya akan disalin dan ditulis, dan salinan ini akan digunakan sebagai sumber pengajaran dan penyelidikan.
Pusat Pengajian Sejarah, Politik dan Strategi dan Pusat Sejarah Lisan telah ditubuhkan oleh Profeser Madya Dr. Nadzan Haron. Pada masa ini, ianya diselaraskan oleh Encik Mohamad Rodzi Abd. Razak dan diuruskan oleh seorang Penolong Pegawai Sains. Kursus (SKSE 1063 Kaedah Sejarah Lisan) ditawarkan untuk pelajar Sejarah tahun pertama di mana mereka dikehendaki menjalankan projek berdasarkan sejarah lisan. Secara umumnya, pelajar yang mengambil kursus ini akan dijangka untuk memilih subjek untuk menyelesaikan wawancara mereka sendiri mencatatkan sejarah lisan. Sebagai contoh, sekumpulan pelajar baru-baru ini dibawa ke Termeloh, Negeri Pahang untuk menemu bual bekas Komunis dari Parti Kebangsaan Melayu dan Rejimen ke-10 anggota Parti Komunis Malaya, termasuk Abdul Manan Chik, Ahmad Muhd. Salleh, Kamaruzaman Teh, dan Hj. Ibrahim Mat Dayah.
Antara projek pelajar lepas termasuklah:
- The Malay Army
- Dr. Mohd. Said and Negeri Sembilan’s UMNO leadership
- Oral traditions in Negeri Sembilan
- Memali Incident project
- Siamese communities in Perlis, Kedah and Kelantan
- The Malay Nationalist Party and the 10th Regiment of Malayan Copmmunist Party (PKM)
- The Japanese occupation of Malaya and British Military Administration (BMA)
- The Malayan Emergency (Darurat)
- Gua Musang project
- Biography project
- The establishment and history of villages and districts
- The establishment and development of the National University of Malaysia
- The history of Javanese immigration
Pusat arkib sejarah lisan menyimpan butiran dan rakaman semua projek-projek yang dijalankan oleh pelajar dan meyediakan peralatan untuk pelajar dan kakitangan akademik untuk memudahkan penyelidikan mereka. Kandungan arkib juga digunakan sebagai alat pengajaran.
Arkib sejarah lisan mempunyai bilik visual dan audio untuk pensyarah dan pelajar unutk menonyon filem-filem yang berkaitan dengan penyelidikan mereka. Ia dibuka kepada semua pelajar UKM dan kakitangan akademik sebagai rujukan. Pada masa yang sama, arkib juga telah digunakan oleh agensi-agensi kerajaan dan swasta.
Kepentingan Sejarah Lisan
Cerita-cerita masa lalu mudah pudar ke dalam sejarah. Hal ini terutama berlaku testimoni dan kenangan masyarakat. Sejarah peristiwa biasanya direkodkan dalam akaun dan rekod rasmi, tetapi ini tidak lengkap tanpa pengetahuan dari orang-orang yang hidup melaluinya. Tidak semua orang meninggalkan diari, atau diterjemahkan pengalaman hidup mereka untuk autobiografi. Sejarah lisan dengan itu membantu kita untuk mengekalkan gambaran masa lalu yang lebih lengkap.
Kekurangan sumber sejarah asal merupakan masalah utama dalam membina semula sejarah Malaysia. Walaupun sejarah lisan tidak mempunyai masalah ( yang termasuk menilai kebolehpercayaan keterangan lisan daripada memori), saksi-saksi sering boleh mengisi butiran yang tidak didokumenkan secara rasmi. Begitu juga penekanan kepada ingatan orang biasa, bukan sahaja ahli politik mahupun sesiapa sahaja yang berkaitan dengan aktiviti sejarah) berfungsi sebagai rujukan kepada dokumentasi rasmi, dalam membawa rekod sejarah yang baru.
Sejarah lisan juga menghasilkan tradisi budaya yang mungkin dilupakan. Kebanyakan masyarakat Malaysia menzahirkan cerita dan warisan mereka melalui lisan, tidak melalui tulisan ataupun tradisi. Tanpa rakaman sejarah lisan, kebanyakan budaya mungkin akan hilang.
Sebagai sumber tenaga pengajar, sejarah lisan mempunyai tarikan yang dinamik. Kebanyakan pelajar mencari sesuatu yang berkaitan dengan pengucapan dan tidak menerusi tulisan. Ianya digunakan sebagai sumber kedua. Sejarah lisan akan dapat menghasilkan sebuah sejarah di dalam hidup.
Makmal Sejarah Lisan beroperasi seperti berikut:
Isnin- Khamis
9.15am – 12.30pm
2.15pm – 4.30pm
Jumaat
9.15 am – 12.15pm
3.00 pm – 4.30pm
Sabtu, Ahad, dan Cuti Umum
Tutup